Hướng Dẫn Kiểm Định Van An Toàn Lò Hơi Đúng Quy Chuẩn

Van an toàn là thiết bị bắt buộc trong mọi hệ thống lò hơi công nghiệp. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, tất cả các loại van an toàn đều phải được kiểm định định kỳ nhằm đảm bảo an toàn vận hành và phòng tránh tai nạn lao động.

Tổng Quan Về Van An Toàn Lò Hơi

Van an toàn là gì?

Van an toàn là thiết bị có chức năng tự động xả hơi khi áp suất trong lò hơi vượt quá giới hạn cho phép, nhằm bảo vệ thiết bị khỏi nguy cơ nổ áp suất. Đây là một phần không thể thiếu trong hệ thống an toàn kỹ thuật của lò hơi.

Van an toàn có nhiều loại khác nhau như:

• Van an toàn kiểu lò xo (spring loaded)
• Van an toàn kiểu đòn bẩy (lever type)
• Van an toàn điều khiển bằng khí nén hoặc điện

Mỗi loại có đặc điểm riêng, nhưng đều hướng đến một mục tiêu: giữ cho hệ thống lò hơi hoạt động trong giới hạn áp suất an toàn.

Tại sao phải kiểm định van an toàn?

Việc kiểm định van an toàn nhằm xác nhận rằng van hoạt động đúng với áp suất thiết kế, không bị rò rỉ, kẹt cơ khí hoặc mất tác dụng. Nếu van không mở đúng áp suất, hậu quả có thể rất nghiêm trọng:

• Gây nổ lò hơi
• Gây thiệt hại tài sản
• Nguy cơ mất an toàn lao động, thậm chí gây chết người

Do đó, kiểm định van an toàn không chỉ là quy định bắt buộc của pháp luật mà còn là trách nhiệm đạo đức của chủ doanh nghiệp và người vận hành.

Quy Trình Kiểm Định Van An Toàn Lò Hơi

Chuẩn bị trước khi kiểm định

Để quá trình kiểm định diễn ra thuận lợi, cần chuẩn bị kỹ lưỡng các yếu tố sau:

• Hồ sơ thiết bị: bản vẽ kỹ thuật, phiếu xuất xưởng, lý lịch thiết bị.
• Tình trạng thực tế: đảm bảo van được vệ sinh sạch sẽ, không bị han gỉ hoặc biến dạng.
• Trang thiết bị hỗ trợ: máy đo áp suất, bơm thử áp, đồng hồ chuẩn, thiết bị niêm phong.
• Nhân sự kỹ thuật: người được cấp chứng chỉ kiểm định thiết bị áp lực theo quy định.

Ngoài ra, trước khi tiến hành, đơn vị kiểm định cần có kế hoạch kiểm tra an toàn, đánh giá rủi ro và được sự chấp thuận của đơn vị quản lý vận hành.

Các bước kiểm định van an toàn

Quy trình kiểm định van an toàn lò hơi theo đúng quy chuẩn Việt Nam (như QCVN 01:2008/BLĐTBXH hoặc TCVN 8366:2010) thường gồm các bước sau:

1. Kiểm tra hình thức bên ngoài
   Đánh giá tổng thể tình trạng van, kiểm tra rò rỉ, ăn mòn, nứt vỡ. Loại bỏ ngay những van không đạt yêu cầu về hình thức.
2. Kiểm tra thông số kỹ thuật
   So sánh thông tin van với thiết kế kỹ thuật, xác minh đúng loại van, đúng áp suất cài đặt, sai số cho phép.
3. Thử áp suất mở van (setting pressure)
   Dùng bơm thủy lực hoặc khí nén để tăng áp suất từ từ và ghi nhận mức áp suất mà van bắt đầu xả. Áp suất mở van phải đúng với thiết kế (+/- sai số quy định, thường là ±3%).
4. Kiểm tra áp suất đóng lại (reseat pressure)
   Sau khi van xả hơi, khi áp suất giảm, van phải đóng lại đúng điểm quy định. Nếu van không đóng hoặc đóng muộn → không đạt.
5. Kiểm tra độ kín sau đóng
   Sau khi van đóng, hệ thống không được rò rỉ. Dùng nước xà phòng hoặc thiết bị phát hiện rò rỉ để kiểm tra.
6. Niêm phong và lập biên bản kiểm định
   Nếu van đạt yêu cầu, tiến hành niêm phong bằng dây chì và ghi nhận vào biên bản kiểm định hợp lệ.

Thời Gian, Tần Suất Và Cơ Quan Kiểm Định

Bao lâu phải kiểm định van an toàn?

Theo quy định hiện hành của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (BLĐTBXH), thời hạn kiểm định định kỳ cho van an toàn lò hơi là:

• Lần đầu: trước khi đưa vào sử dụng
• Định kỳ: 12 tháng/lần
• Bất thường: khi có sự cố, thay đổi kết cấu hoặc sau sửa chữa lớn

Tuy nhiên, với những lò hơi vận hành trong môi trường khắc nghiệt, khuyến nghị nên kiểm định 6 tháng/lần để đảm bảo an toàn tối đa.

Ai được phép kiểm định van an toàn?

Chỉ các tổ chức kiểm định kỹ thuật an toàn lao động được Bộ Lao động cấp phép mới được quyền kiểm định van an toàn lò hơi. Các tổ chức này phải:

• Có đội ngũ kiểm định viên được cấp chứng chỉ
• Trang thiết bị đo lường được hiệu chuẩn định kỳ
• Đảm bảo tính khách quan và tuân thủ quy định nhà nước

Ngoài ra, đơn vị sử dụng thiết bị cũng phải lưu giữ hồ sơ kiểm định, bản vẽ lắp đặt và biên bản nghiệm thu để phục vụ thanh tra khi cần.

Kết luận

Việc kiểm định van an toàn lò hơi không chỉ là yêu cầu pháp lý bắt buộc mà còn là hành động bảo vệ tính mạng và tài sản. Một hệ thống lò hơi có thể vận hành hàng chục năm, nhưng chỉ cần một van an toàn hoạt động sai, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.

Hãy liên hệ với chúng tôi theo địa chỉ dưới đây để được tư vấn về lò hơi, nồi hơi, và các thiết bị hơi nhiệt:

HeX Boiler - CÔNG TY TNHH NĂNG LƯỢNG NHIỆT BÁCH KHOA.

Địa chỉ: Số 268B, Quốc Lộ 2, Khu 2, Xã Phù Lỗ, Huyện Sóc Sơn, Tp Hà Nội.

Hotline: 0917 754 059

Email: info@hexboiler.com